|
Latinski naziv
|
Acer tataricum L.
|
|
Srpski naziv
|
Žestika, žešlja
|
|
|
|
Listopadno drvo visoko do 10 m. Cveta posle razvijanja listova (V-VI) uspravim jajastim metličastim cvastima, koje rastu na vrhovima grana s lišćem; cvetovi široki oko 6 mm, čašica žućkasta, krunica beličasta. Plodovi krilate samare (ahenije) sa ± paralelnim, jedan prema drugom nešto savijenim krilcima; pre sazrevanja su prozračno crveni, kasnije rđastosmeđi. Listovi jednostavni, najčešće nedeljeni u režnjeve – u stvari, ovo je jedini naš javor kome potpuno razvijeni listovi nisu lapoviti. Oblik im je jajast do izduženo jajast, rastu na 2-5 cm dugoj peteljci, po obodu nepravilno testerasti. Ovaj javor ima u osnovi dve forme, koje odlikuje međusobni dimorfizam listova. Tipična forma, koja raste kod nas u prirodi (A. tataricum ssp. tataricum) ima proste i cele listove. Takozvani amurski klen (A. tataricum ssp. ginnala) nasuprot tome ima ± neupadljivo lapovite listove, ponekad sa 3 jača režnja, od kojih je srednji najveći. Razlikuje se i po gotovo paralelnim, oštrougaono stojećim krilima ploda.
Rasprostranjen je u jugoistočnoj Evropi, dok se amurska forma (hortikulturisti ga zovu i kineski ili madžurski javor) sadi po parkovima i drvoredima. Kao što mu i pomenuta imena kažu, poreklom je iz Kine, Madžurije i Japana. Naša autohtona žestika tipično nastanjuje brežuljkaste krajeve, ne obrazuje čiste sastojine već poput drugih jasenova prati npr. šume graba ili hrasta (lužnjaka, kitnjaka, cera i sladuna).
Autor: Jožef Dožai
|
|
|
[ Vrsta se ne spominje na listama vrsta od značaja za zaštitu prirode. ]
|
|
|
Dragiša Savić, Jožef Dožai, Tomica Mišljenović
|
|
|
|
